OECD-FAO Tarımsal Görünüm 2024-2033
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) ortak hazırladığı Tarımsal Görünüm 2024-2033 raporuna göre, önümüzdeki on yılda toplam tüketimin yıllık yüzde 1,1 artarak 2033 yılında 20,6 milyon terra kaloriye ulaşacağı tahmin ediliyor. Ek tüketimin yaklaşık yüzde 94'ünün, kendilerine özgü ekonomik, demografik ve tercih kalıpları nedeniyle orta ve düşük gelirli ülkelerde gerçekleşeceği öngörülüyor. Güney ve Güneydoğu Asya'nın ek küresel tüketimin yaklaşık yüzde 40'ını oluşturacağı ve bu payın yarısının Hindistan'a ait olacağı tahmin edilmektedir. Artan ve giderek zenginleşen nüfus, beslenme alışkanlıklarının değişmekte olduğu bu bölgelerde tarımsal ürünlere olan talebi şekillendiriyor.
Mevcut görünümde dikkat çeken bir değişiklik, Çin'in azalan rolü ile Hindistan ve Güneydoğu Asya ülkelerinin artan rolüdür. Önceki on yılda küresel tüketim artışının yüzde 28'ine katkıda bulunan Çin'in önümüzdeki on yılda ek talepteki payının yüzde 12'ye düşmesi beklenmektedir; bunun nedeni sadece nüfusun azalması ve gelir artışının yavaşlaması değil aynı zamanda beslenme alışkanlıklarının istikrara kavuşmasıdır. Bu durum, ülkenin önemli bir ekonomik büyüme yaşadığı önceki on yılda gözlenen hızlı beslenme dönüşümüyle tezat oluşturmaktadır.
Hindistan ve Güneydoğu Asya ülkelerinin, büyüyen kentsel nüfusları ve artan refah düzeyleri nedeniyle 2033 yılına kadar küresel tüketim artışının yüzde 31'ini oluşturması beklenmektedir. Ağırlıklı olarak düşük gelirli bölgeler arasında Sahra Altı Afrika'nın, temel olarak nüfus kaynaklı gıda talebi nedeniyle ek küresel tüketimin önemli bir payına (yüzde 18) katkıda bulunacağı tahmin edilmektedir.
Önemli bir et ve biyoyakıt üreticisi olan Latin Amerika ve Karayipler bölgesinin de, çoğunlukla gıda dışı kullanımlar için hammadde olarak, ek talebin önemli bir payına katkıda bulunması beklenmektedir. Küresel olarak, gıda kullanımı birincil çıkış noktası olmaya devam etmekte ve şu anda toplam tüketimin yüzde 42'sini oluşturmaktadır. Geçtiğimiz on yıllarda gelir odaklı olarak diyetlerin hayvansal kaynaklara doğru çeşitlendirilmesi ve ardından hayvancılık üretiminin genişlemesi ve yoğunlaşması nedeniyle güçlü bir şekilde genişleyen yem kullanımı ise üçte birini oluşturmaktadır. Büyük ölçüde politika güdümlü biyoyakıt kullanımı toplam tüketimin yüzde 7'sinden sorumludur. Geri kalan yüzde 17'lik kısım ise ya tedarik zinciri boyunca kaybolmakta ya da diğer endüstriyel uygulamalar için hammadde olarak kullanılmaktadır.
OECD-FAO Tarımsal Görünüm 2024-2033, tarımsal emtia ve balık piyasalarına ilişkin on yıllık beklentilerin ulusal, bölgesel ve küresel düzeylerde kapsamlı bir analizini sunuyor. Genel Görünüm, 20 yıldır OECD ve FAO tarafından, Üyeleri ve uluslararası emtia örgütleriyle işbirliği içinde ortaklaşa hazırlanıyor. Özellikle son küresel COVID-19 salgını, yükselen jeopolitik gerilimler ve iklim değişikliğinin artan etkisi bağlamında politika planlaması için yapılandırılmış bir referans görevi görüyor. Bu 20. ortak Tarımsal Görünüm Raporu, küresel tarımın son yirmi yıldaki gelişimini yansıtmakta ve 2033 yılına kadar projeksiyonlar sunuyor. 2024-2033 projeksiyonlarını oluşturan bu temel senaryo, OECD ve FAO'nun emtia, politika ve ülke uzmanlığının yanı sıra işbirliği yapan üye ülkeler ve uluslararası emtia kuruluşlarından gelen girdileri içeriyor.
Küresel tarım piyasalarının son yirmi yıldaki gelişimini yansıtan rapora göre, tarımsal emtia tüketimi ve üretimi genel olarak istikrarlı bir şekilde büyürken, genel küresel tabloda kayda değer yapısal, davranışsal ve politika değişiklikleri oldu. İthalat ve ihracat, 2001-2003 referans döneminden 2021-2023 baz dönemine kadar küresel olarak yüzde 105 arttı. Tüketim ve üretim ise aynı zaman diliminde yüzde 58 arttı. Bunlardan biri, hızlı nüfus artışı, artan harcanabilir gelirler ve teknolojik ilerleme ile beslenen ve uluslararası piyasalarda yeniden düzenlenen bir düzene yol açan, gelişmekte olan ekonomilerin hem tüketici hem de üretici olarak artan önemi oldu. Bu yeni düzen ve bu düzene doğru evrim, Genel Görünüm'ün 2033'e kadar olan projeksiyonlarının arka planını oluşturuyor. Aynı değişimlerin birçoğu orta vadede tarım piyasalarını şekillendirmeye devam edecek.