Kurumlar, Kurumsal Değişim ve Ekonomik Performans

Nobel Ekonomi Ödülü'nü 1993 yılında alan Douglass North, ekonomik yapılar üzerine çığır açan araştırmalarına devam ediyor. Douglass North yerleşik birçok kavrama meydan okuyan bu çalışmasında, uzun zaman dilimleri içinde ekonomilerin büyük farklılıklar gösteren performanslarını açıklıyor. "Hangi kurum bileşimi, değişimden kazanç elde etmeye en uygun ortamı sunar?" sorusunu soran North, kurumların nasıl kalıcı oldukları ve nasıl değiştikleri üzerine geniş bir perspektif sunuyor. North, belli bir anda ve zaman içinde kurumların ve kurumsal değişimin, ekonomilerin performansını nasıl etkilediğini izah etmek için analitik bir çerçeve geliştiriyor.

Douglass North, kurumların insani etkileşimdeki belirsizlikler yüzünden var olduğunu; kurumların bu etkileşimi yapılandırmak için geliştirilmiş kısıtlar olduğunu savunuyor. Ancak, kurumlar ekonomik performans üzerindeki sonuçları açısından değişkenlik gösterir. Kimi ekonomiler büyüme ve kalkınmaya yol açan kurumlar geliştirirken, kimileri ekonomik durgunluğa yol açan kurumlar yaratıyor. North, ilk önce kurumların doğasını araştırıyor ve daha sonra kurumların gelişiminde işlem ve üretim maliyetlerinin rolünü izah ediyor.

Kitabın ikinci bölümünde ise, kurumsal değişim ele alınıyor. Kurumlar bir ekonomideki teşvik yapısını yaratıyorlar; belli bir kurumsal çerçevenin sunduğu fırsatlardan yararlanmak için de kuruluşlar ortaya çıkıyor. Ekonomik yapının desteklediği bilgi ve yetenek türlerinin, değişimin yönünü şekillendireceği ve kurumsal çerçeveyi tedrici olarak değiştireceğini iddia eden North, kurumsal gelişmenin, nasıl izlek bağımlı kalkınmaya yol açabileceğini açıklıyor. North, kitabın son kısmında analizinin sonuçlarını, ekonomi teorileri ve iktisat tarihi açısından ortaya koyarken, kurumsal analizin neo-klasik teoriye nasıl dahil edilmesi gerektiğini belirtiyor ve bu analizin, uzun dönemli ekonomik değişime ilişkin dinamik bir kurum oluşturmadaki rolünü inceliyor.