“Geleceğin parası kuşkusuz dijital olacak”

Uluslararası Para Fonu (IMF) Finance & Development Baş Editörü Gita Bhatt, kripto varlıklarında son dönemde görülen düşüşün pek çok yatırımcının kayıplar görmesine yol açtığını ve bu durumun yatırımcıların şüphelerini artırdığını belirterek, “Yine de geleceğin parası kuşkusuz dijital olacak” dedi.

“Buradaki soru, bu nasıl görünecek?” diyen Bhatt’ın yönetimindeki Finance & Development dergisinin son sayısında, dünyanın önde gelen uzmanları bu karmaşık ve siyasi çevrelerde tartışmalı soruyu yanıtlamaya çalışıyor.

Bhatt, dijital paranın halihazırda bir süredir geliştirildiğini belirterek, yeni teknolojilerin finansı demokratikleştirerek, daha ucuz ve hızlı sınır ötesi ödemeler yapılması amacıyla finansal ürün ve hizmetlere olan erişimi genişletmeyi hedeflediğini söylüyor.

“Eswar Prasad bizi dijital paranın mevcut ve gelişen biçimlerinde bir gezintiye çıkarıyor ve bunun finans, para politikaları, uluslararası sermaye akışı ve hatta toplumlar üzerindeki olası etkilerini inceliyor” diyen Bhatt, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Dijital paraların hepsi hayatta kalamayacak. Singapur’dan Ravi Menon gibi bazı uzmanlar, Bitcoin gibi kripto paraların para olarak başarısız olacağını söylüyor. Bu tokenlar son zamanlarda değerlerinin üçte ikisini kaybetti. Aktif olarak alınıp satılsalar ve yoğun bir şekilde spekülasyona maruz kalsalar da fiyatlar herhangi bir ekonomik değerden ayrıldı. Stablecoinler istikrarsız dönemlerde ayakta kalmak için tasarlansalar da Menon’a göre birçoğu istikrarlı olamadı ve kendilerini destekleyen rezerv varlıkların kalitesine bağlılar.

“Buna rağmen gazeteci Michael Casey merkeziyetsiz finans (DeFi) ve kriptoların kalıcı olmalarının yanında enerji krizi gibi gerçek sorunlara da çözüm sunabileceğini düşünüyor. Düzenleme şart. IMF’den Aditya Narain ve Marina Moretti piyasaların düzene girmesi ve yenilikler için güvenli bir alan sağlanması amacıyla küresel düzenleme çağrıları yapıyor.”

Merkez bankalarının da kendi dijital para birimlerini çıkarmayı değerlendirdiğini hatırlatan Bhatt, şu değerlendirmeyi yapıyor:

“Uluslararası Ödemeler Bankası Başkanı Agustin Carstens ve ortak yazarları, merkez bankalarının kriptoların sağladığı teknolojik yenilikleri kullanarak bir yandan da kritik bir güven temeli sunmaları gerektiğini belirtiyor. Atlantic Council’dan Josh Lipsky de gizlilik ve siber güvenlik risklerinin hassas bir şekilde tasarlanan merkez bankası dijital paralarıyla yönetilebileceğini söylüyor.

“Dijital ortamın nasıl evrileceğini söylemek için henüz çok erken. Fakat doğru politikalar ve düzenlemelerle milyarlarca insanın dijital cüzdanlarında güvenli bir şekilde saklanan devlet ve özel para birimlerinden oluşan bir karışımın yer aldığı bir gelecek hayal edebiliriz.”